عطر و حافظه: چگونه رایحه‌ها خاطرات را زنده می‌کنند؟
احتمالا تا اکنون برای شما هم بارها اتفاق افتاده که ناگهان بویی خاص به مشامتان برسد و به‌یاد خاطره خاصی بیفتید. شاید در چنین مواقعی این سوال برای شما پیش آید که رابطه عطر و حافظه ما انسان‌ها چیست و چگونه یک عطر می‌تواند ما را به خاطرات گذشته‌مان متصل کند. 75 درصد احساسات ما انسان‌ها بر طبق حس بویایی شکل می‌گیرند و نکته جالب‌تر این است که حافظه بویایی ما انسان‌ها 100 برابر قوی‌تر از حافظه شنوایی یا بینایی ما می‌باشد.
توضیح علمی ارتباط عطر و حافظه ما انسان‌ها این است که سیستم بویایی ما به‌شکلی مستقیم با قسمت‌های عاطفی مغز در ارتباط است. این ارتباط سبب می‌شود که هر عطر خاصی که استشمام می‌کنیم، احساسات و خاطرات خاصی را در ذهن ما زنده نماید. از این رو یک عطر خاص می‌تواند به راحتی خاطرات عاشقانه، لحظات کودکی، یا حتی رویدادهای تلخ زندگی را در ذهن ما تداعی کند. در این مقاله ما را با مبحث شیرین چگونه رایحه‌ها خاطرات را زنده می‌کنند همراهی نمایید.
رابطه عطر و حافظه
رایحه عطرها در حافظه ما انسان‌ها ذخیره می‌گردند. مطالعات اخیری که در مجله روانشناسی آمریکایی منتشر شد، بیان می‌دارد که شاید خاطرات مرتبط با روایح و یا بوها آن قدر که باید دقیق نباشد؛ اما این قدرت را دارند که ما را از نظر احساسی تحریک کنند و به خاطرات تلخ، شیرین و جذاب گذشته و حتی دوران کودکی ببرنند.
درباره رابطه عطر و حافظه جالب است بدانید که معمولا در حافظه ما اغلب آن رایحه‌هایی بسیار برجسته هستند که به‌ندرت آن‌ها را تجربه می‌کنیم. از این رو زمانی که پس از مدت طولانی آن‌ها را استشمام می‌نماییم، می‌توانند ما را به خاطراتمان اتصال دهند. ثبت رایحه برای ذهن یک کار دشوار است؛ در حالی که برای همین ذهن به‌خاطر سپردن چند کلمه آسان‌تر می‌باشد. با همه این دلایل مغز کارایی بالایی برای حفظ بوها دارد.
چگونه رایحه‌ها خاطرات را زنده می‌کنند: رابطه سیستم بویایی و عملکرد
دکتر پاملا دالتون می‌گوید تجربه ما با رایحه‌ها اغلب در جایی است که بوی یک مکان، یک فرد یا حالت عاطفی خاصی در ذهن‌‌مان ثبت می‌شود. اگر این رویدادها برجسته یا مهم باشند، رایحه‌ها به‌شدت با حافظه ما ارتباط خواهند داشت، تا جایی که همانطور که همه ما تجربه کرده‌ایم استشمام مجدد آن رایحه عواطف و احساسات تجربه شده ما را دوباره زنده خواهد کرد.
بنابراین می‌بینیم که رابطه عطر و حافظه نتیجه کار عطرسازان نیست؛ بلکه گیرنده‌های بویای ما می‌توانند مستقیم به سیستم لیمبیک یعنی ابتدایی‌ترین و قدیمی‌ترین قسمت مغز ما که تصورات بر این می‌باشد که جایگاه احساسات ماست، وصل شوند. بنابراین وقتی که ما یک رایحه خاص برای نمونه وانیل را تشخیص می‌دهیم، عطر وانیل از قبل سیستم لیمبیک مغز ما را فعال کرده و واکنش‌های عاطفی عمیق‌تری را در ما برانگیخته است.
چرا عطرها خاطرات را زنده می‌کنند؟
رابطه عطر و حافظه همواره ذهن بشریت را به خود مشغول کرده است و ما در ادامه به بررسی اینکه چرا عطرها و روایح در خاطرات ما باقی هستند، خواهیم پرداخت:
• سیستم بویایی و مغز: همانطور که بیان شد، سیستم بویایی ما بطور مستقیم با بخشی از مغز ما مرتبط است که این ارتباط سبب می‌شود تا هر رایحه‌ای را که استشمام می‌کنیم، به‌عنوان یک کلید برای باز کردن درهای حافظه عمل کند.
• ارتباط با خاطرات اپیزودیک: خاطرات اپیزودیک خاطراتی هستند که به رویدادهای خاص و مشخصی مربوط می‌شوند. رایحه‌ها به دلیل ارتباط تنگاتنگی که با احساسات دارند، به عنوان یک نشانه قوی برای بازیابی این نوع خاطرات عمل می‌کنند.
• حافظه عاطفی: خاطراتی که با احساسات قوی همراه هستند، اغلب ماندگاری بیشتری دارند. رایحه‌ها نیز به شدت با احساسات ما گره خورده‌اند و به همین علت یک رایحه خاص می‌تواند احساسات پیچیده‌ای مانند غم، شادی، ترس، عشق و... را در ما برانگیزاند.
آشنایی با کاربردهای رابطه عطر و حافظه
امروزه از رابطه عطر و حافظه استفاده‌های جالبی صورت گرفته است که در ادامه با هم بررسی خواهیم کرد:
1. بازاریابی: این روزها بسیاری از شرکت‌ها از رایحه‌ها و عطرها جهت ایجاد ارتباط عاطفی با مشتریان خود و همچنین افزایش فروش محصولات بهره می‌برند.
2. درمان: رایحه درمانی روشی است که به کمک آن می‌توان برای درمان برخی از بیماری‌ها مانند استرس و آلزایمر استفاده کرد.
3. ایجاد خاطرات خوش و کاهش تنش: به کمک یک رایحه خاص می‌توان یک خاطره خوش و ماندگار را به‌یاد آورد. برای نمونه یک عطر خاص می‌تواند ما را به یک خاطره دوستداشتنی خوشایند متصل کند و بر بهبود خلق و خو و کاهش تنش ما اثرات فراوانی بگذارد.
ارتباط بین رایحه و عاطفه چیست؟
رایحه‌های مختلف می‌توانند پیوندهای قوی احساسی نیز ایجاد کنند. از این روز عطرسازان بر اساس این ارتباط عطرها و روایحی را می‌سازند که بتوانند با این عطرها طیف گسترده‌ای از احساسات و عواطف را انتقال دهند. از برخی از این احساسات می‌توان به احساس آرامش، احساس قدرت، احساس عشق، احساس سرزندگی و... اشاره کرد. بنابراین در می‌یابیم که رابطه عطر و حافظه امروزه بر صنعت عطرسازی تاثیرات شگرف و درآمدزایی دارد.
از طرفی تحقیقات اخیر نشان از این دارد که بیشتر واکنش‌های عاطفی ما توسط حافظه تداعی کنترل می‌شود. همچنین حافظه تداعی هم این واقعیت را که افراد مختلف قادرند درک متفاوتی از یک رایحه داشته باشند را تایید می‌کند. برای نمونه یک عطر برای شما زنده کننده خاطرات شیرین عاطفی است و برای فردی دیگر زنده کننده خاطرات بد و تلخ گذشته او می‌باشد و این بیانگر تاثیر حافظه تداعی آن‌ها است. البته رایح‌هایی نظیر عطرهای بوی دود و غذای فاسد وجود دارند که برای همه ما انسان‌ها ناخوشایند و هشدار دهنده هستند.
کلام آخر
با توجه به رابطه عطر و حافظه در می‌یابیم که انواع روایح بیشتر از آنکه فکر کنیم در روند زندگی ما، حال خوب و بد ما، ساختن لحظات و خاطرات و روابط ما تاثیرگذار هستند. امروزه از این ارتباط و زنده کردن خاطرات به کمک روایح برای کاربردهای جالبی نظیر جذب مشتری و فروش محصول، درمان بیماری‌هایی نظیر آلزایمر و ایجاد یک خاطره خوش و بهبود تنش و از بین رفتن استرس می‌توان بهره برد.
چنانچه برای دیدن سایر دسته های فروشگاه الوان مارکت به دنبال محصول دلخواه خود در دسته بندی های فروشگاه که شامل مد و پوشاک، آرایشی و بهداشتی، عطر و ادکلن، موبایل و کالای دیجیتال، لوازم خانگی، صوتی و تصویری، لپ تاپ و کامپیوتر ، کفش زنانه، کفش مردانه، کفش بچه گانه، اسپرسوساز خانگی و صنعتی، آبمیوه گیری خانگی و صنعتی، هستید به راحتی چند کلیک اقدام به خرید آسان و اطمینان با تحویل فوری نمایید.
